ENFLASYON
DÜZELTMESİNE İLİŞKİN MEVZUAT
213 Sayılı Vergi
Usul Kanunu Maddeleri
Madde
No 215 Türkçe Tutma ve
Türk Parası Kullanma Zorunluluğu
Kapsam
(31/07/2004 Tarihli
5228 Sayılı Kanunla Değiştirilmiştir)
1.
Bu Kanuna göre tutulacak defter ve
kayıtların Türkçe tutulması zorunludur. Ancak,
Türkçe kayıtlar bulunmak kaydıyla defterlerde başka
dilden
kayıt da yapılabilir. Bu kayıtlar vergi matrahını değiştirmeyecek
şekilde tasdik ettirilecek diğer defterlere de yapılabilir.
2.
a) Kayıt ve belgelerde
Türk
para birimi kullanılır. Belgeler, Türk parası karşılığı
gösterilmek şartıyla, yabancı para birimine göre de
düzenlenebilir. Şu kadar ki yurt dışındaki müşteriler
adına
düzenlenen belgelerde Türk parası karşılığı
gösterilme
şartı aranmaz.
b)
İlgili dönem defter tasdik
tarihi itibarıyla ödenmiş sermayesi (yurt dışında kurulan
şirketlerin Türkiye'ye ayrılan ödenmiş sermayesi) en
az 100
milyon ABD Doları ya da muadili yabancı para karşılığı Türk
Lirası
ve sermayesinin en az % 40'ı ikametgahı, kanuni ve iş merkezi
Türkiye'de bulunmayan kişilere ait olan işletmelere,
kayıtlarını
Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına
Bakanlar Kurulunca izin verilebilir. Bakanlar Kurulu, bu had ve nispeti
sektörler itibarıyla ayrı ayrı yarısına kadar indirmeye veya
iki
katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu şartların ihlal edildiği hesap
dönemini izleyen hesap döneminden itibaren
Türk para
birimine göre kayıt tutma zorunluluğu başlar.
ba)
Türk para birimiyle yapılan
işlemler, işlemin gerçekleştiği günün
Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla ilgili para
birimine
çevrilir. İktisadi kıymetlerin değerleri ile vergi matrahı
kayıt
yapılan para birimine göre tespit edilir, beyannamenin
verilmesi
gereken ayın ilk gününün kuruyla
Türk parasına
çevrilerek beyan edilir. Vergi ödeme, mahsup ve
iade
işlemlerinde de Türk Lirası tutarlar kullanılır.
bb)
Bu mükellefler, diğer para
birimleriyle kayıt tuttukları sürece mükerrer 298
inci
maddenin (A) fıkrası uyarınca enflasyon
düzeltmesi
yapamazlar. Türk
para birimiyle kayıt yapmaya başlamaları
halinde ise üç yıl süreyle anılan madde
hükmünden yararlanamazlar.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Madde
No Mükerrer Madde 298 Enflasyon
düzeltmesi ve yeniden değerleme oranı
Kapsam
(5024
Sayılı Kanunun 2.Maddesiyle değişen madde.
Yürürlük 01/01/2004)
A) Mali tablolarda yer alan
parasal olmayan kıymetler
aşağıdaki hükümlere göre enflasyon
düzeltmesine
tabi tutulur.
1.
Kazançlarını bilanço
esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi
mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde
bulunulan
dönem dahil son üç hesap
döneminde %100'den ve
içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla
olması
halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar.
Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte
gerçekleşmemesi halinde sona erer.
Kapsama giren
mükellefler, geçici vergi
dönemlerinin sonu itibarıyla mali tabloları
düzenlemek ve
enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadırlar. Geçici
vergi
dönemlerinde yukarıda belirtilen oranların tespitinde, son
üç hesap dönemi yerine
üçer aylık
dönemlerin son ayı dahil önceki otuzaltı ay ve
içinde
bulunulan hesap dönemi yerine son oniki ay dikkate alınır. Bir
hesap dönemi içindeki geçici vergi
dönemlerinin
herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden
geçici vergi dönemlerinde ve içinde
bulunulan hesap
dönemi sonunda da düzeltme yapılır.
Bakanlar Kurulu; bu
maddede yer alan % 100 oranını %
35'e kadar indirmeye veya tekrar kanuni seviyesine kadar
yükseltmeye, % 10 oranını ise % 25'e kadar
çıkarmaya veya
tekrar kanuni seviyesine kadar indirmeye yetkilidir.
2.
Bu maddenin uygulanmasında;
a)
Parasal olmayan kıymetler; parasal
kıymetler dışındaki kıymetleri,
b)
Parasal kıymetler;
Türk
Lirasının değerindeki değişmeler karşısında nominal değerleri aynı
kaldığı halde satın alma güçleri fiyat
hareketlerine
göre ters yönde değişen kıymetleri (Yabancı paralar
da
parasal kıymet olarak dikkate alınır.),
c)
Enflasyon düzeltmesi;
parasal
olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak
tutarlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması
suretiyle,
mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü
cinsinden
hesaplanmasını,
d)
Düzeltme katsayısı;
mali
tabloların ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, düzeltmeye
esas alınan tarihi içeren aya ait fiyat endeksine
bölünmesiyle elde edilen katsayıyı,
e)
Ortalama düzeltme katsayısı;
mali tabloların ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, bu endeks ile
bir önceki dönemin sonundaki fiyat endeksi toplamının
ikiye
bölünmesi sonucu bulunan endekse
bölünmesiyle elde
edilen katsayıyı,
f)
Fiyat endeksi (TEFE);
Devlet
İstatistik Enstitüsünce Türkiye geneli
için
hesaplanan ve ilan edilen Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksini,
g)
Reel olmayan finansman maliyeti;
her
türlü borçlanmada, borç
tutarlarına (yabancı
para üzerinden borçlanmalarda borcun alındığı
tarihteki(**)
Türk Lirası karşılıklarına), borcun kullanıldığı
döneme ait
TEFE artış oranının uygulanması suretiyle hesaplanan tutarı,
h)
Toplulaştırılmış yöntemler;
aa)
Basit ortalama yöntemi;
gelir
tablosu kalemleri ile stokların düzeltmede esas alınacak
tarihlere
bağlı kalınmaksızın dönem ortalama düzeltme katsayısı
ile
çarpılması suretiyle enflasyon düzeltmesine tabi
tutulmasını,
ab)
Hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi;
dönem sonu stok ve dönem içinde satılan
mal
maliyetinin enflasyon düzeltmesine esas alınacak tutarlarının
hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısı ile
çarpılması suretiyle enflasyon düzeltmesine tabi
tutulmasını (Bir önceki döneme ait
düzeltilmiş satılan
mal maliyeti enflasyon düzeltmesi yapılan dönemin
sonuna
taşıma katsayısı uygulanarak taşınır. Bu hesaplamalarda amortisman ve
reel finansman giderleri, endekslenmeden dikkate alınır.),
i)
Hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme
katsayısı; enflasyon
düzeltmesine tabi tutulmuş
dönem başı stoğun ilgili dönemin sonuna taşınmış
değeri ile
dönem içi alış ve giderlerin enflasyon
düzeltmesine
tabi tutulmuş değerleri toplamının, dönem başı stok ile
dönem
içi alış ve giderlerin enflasyon düzeltmesine esas
alınacak
tutarlarının toplamına bölünmesi ile bulunan
katsayıyı,
j)
Taşıma; mali tablolardaki
parasal ve
parasal olmayan tutarların, taşıma katsayısı kullanılarak ilgili
dönemin sonundaki yeni değerlerinin hesaplanması işlemini,
k)
Taşıma katsayısı; mali
tabloların
ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, bir önceki
dönemin
sonundaki (yıl içinde işe başlayanlarda, işe başlanılan aya
ilişkin) fiyat endeksine bölünmesiyle elde edilen
katsayıyı,
l)
Enflasyon fark hesapları;
parasal
olmayan kıymetlerin düzeltme işlemi sonrası değeri ile
düzeltme öncesi değeri arasındaki farklarının
kaydedildiği
hesapları,
m)
Enflasyon düzeltme hesabı;
parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmesi sonucu oluşan
farkların
kaydedildiği hesabı (Bu hesap enflasyon fark hesapları ile karşılıklı
olarak çalışır. Parasal olmayan aktif kıymetlerin enflasyon
düzeltmesine tabi tutulması sonucu oluşan farklar bu hesabın
alacağına, parasal olmayan pasif kıymetlerin enflasyon
düzeltmesine tabi tutulması sonucu oluşan farklar ise borcuna
kaydedilir. Enflasyon düzeltme hesabının bakiyesi gelir
tablosuna
aktarılmak suretiyle kapatılır.),
n)
Net parasal pozisyon;
parasal
varlıklarla parasal yükümlülükler
arasındaki farkı,
İfade eder.
3.
Düzeltme işleminde aşağıdaki
tarihler esas alınır:
a)
Alış bedeli ile değerlenen menkul
kıymetlerle mali duran varlıklar için; satın alma tarihi.
b)
İlk madde ve malzeme, ticari mallar,
yarı mamul ve mamul stokların maliyetine dahil edilen unsurlar, yıllara
sari inşaat ve onarım işlerinde maliyeti oluşturan unsurlar, gelecek
aylara ve yıllara ait giderler, maddi duran varlıklar ve bu varlıkları
oluşturan unsurlar, maddi olmayan duran varlıklar ve bu varlıkları
oluşturan unsurlar, özel tükenmeye tabi varlıklar ve
bu
varlıkları oluşturan unsurlar, yıllara sari inşaat ve onarım
hakedişleri, haklar ve şerefiyeler için; defterlere kayıt
tarihi
(Bunlara mahsuben verilen veya alınan parasal olmayan avanslar,
ödeme veya tahsil tarihinden mahsup tarihine kadar
düzeltilir.).
c)
Parasal olmayan alınan depozito ve
teminatlar ile avanslar, nakit olarak ödenmiş sermaye, hisse
senetleri ihraç primleri, hisse senedi iptal karları
için; tahsil tarihi.
d)
Parasal olmayan verilen depozito ve
teminatlar ile avanslar için; ödeme tarihi.
e)
Ayni sermaye olarak konulan
kıymetler için; mülkiyetin intikal ettiği tarih.
f) Kar yedekleri,
geçmiş yıl
karları ve net dönem karının sermayeye ilave edilmesi
dolayısıyla
artırılan sermaye için; tescil tarihi.
g)
Nakdi sermaye karşılığı alınan hisse
senetleri için; ödeme tarihi, ayni sermaye
karşılığı alınan
hisse senetleri için; sermaye olarak konulan kıymetlerin
mülkiyetinin intikal ettiği tarih, temettü karşılığı
alınan
hisse senetleri için; iştirak edilen şirket sermayesinin
tescil
tarihi.
h)
Parasal olmayan karşılıklar
için; ilgili olduğu kıymetin düzeltmeye esas tarihi.
4.
Düzeltme işleminde bu Kanunda
yer alan değerleme hükümlerine göre tespit
edilen
tutarlar esas alınır. Ancak stokların, satılan malın ve maddi duran
varlıkların maliyet bedeline ve mali duran varlıkların alış bedeline
intikal ettirilen reel olmayan finansman maliyetleri
düşüldükten sonra bulunan tutarlar
düzeltmeye tabi
tutulur. Toplulaştırılmış yöntemlerle düzeltmeye tabi
tutulan
kıymetlerin alış veya maliyet bedeline intikal ettirilen reel olmayan
finansman maliyetlerinin düşülmesi ihtiyaridir.
Mükellefler;
reel olmayan
finansman maliyetini, toplam finansman maliyetlerine, ilgili
döneme ait TEFE artış oranının dönem ortalama ticari
kredi
faiz oranına bölünmesi suretiyle belirlenen oranı
uygulayarak
da tespit edebilirler. Ancak bu yöntemi seçen
mükellefler seçtikleri yöntemden bu
seçimi
yaptıkları hesap dönemi dahil
üçüncü hesap
döneminin sonuna kadar dönemezler.
Belgelerde ayrıca
gösterilen vade farklarının reel
olmayan kısımları ile üç aydan fazla vadeli olan ve
vade
farkı düzenlenen belge üzerinde ayrıca
gösterilmeyen
işlemlerde alacak ve borç senetlerinin reeskont işlemine
tabi
tutulmasında esas alınan Merkez Bankasınca uygulanan faiz oranı
kullanılarak hesaplanan vade farkı tutarının reel olmayan kısımları bu
madde hükümlerine tabi tutulur.
(****)
5.
Mükellefler düzeltme
işleminde Maliye Bakanlığınca belirlenen toplulaştırılmış
yöntemleri uygulayabilirler. Ancak toplulaştırılmış
yöntemlerden birini seçen mükellefler
seçtikleri yöntemden, bu seçimi
yaptıkları hesap
dönemi dahil üçüncü
hesap döneminin
sonuna kadar dönemezler.
Enflasyon
düzeltmeleri, ilgili kıymetlere ait fark
hesaplarına ve enflasyon düzeltme hesabına kaydedilir.
Yıllara sari inşaat
ve onarma işlerine ait maliyet ve
hakedişlere ilişkin düzeltmeler, enflasyon düzeltme
hesabı
yerine yıllara sari inşaat enflasyon düzeltme hesabına
kaydedilir.
Bu hesap işin bitiminde kar/zarar hesabına intikal ettirilir.
Düzeltme
sonucu bulunan tutarlar, izleyen
dönemde enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmadığına
bakılmaksızın, izleyen dönemin başlangıç değerleri
olarak
dikkate alınır.
Pasif kalemlere ait
enflasyon fark hesapları, herhangi
bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden
çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı
dönemlerin
kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi
tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları
düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına
mahsup
edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye
ilave
edilebilir; bu işlemler kar dağıtımı sayılmaz.(***)
Enflasyon
düzeltmesine tabi tutulan değerlerin
elden çıkarılması halinde, bunlara ilişkin enflasyon
düzeltme farkları maliyet addolunur.
Matrahın
tespitinde, kanunen kabul edilmeyen giderler,
istisnalar ve geçmiş yıl mali zararları enflasyon
düzeltmesine tabi tutulmuş tutarları ile dikkate alınır.
6.
Amortismanlar ve itfa payları,
düzeltilmiş değerler üzerinden hesaplanır.
Kazançlarını
işletme hesabı esasına göre
tespit eden mükellefler ile serbest meslek erbabı da
amortismana
tabi iktisadi kıymetlerini bu maddede belirtilen
hükümlere
göre düzeltilmiş tutarları üzerinden
amortismana tabi
tutabilirler.
7.
Enflasyon düzeltmesi
uygulanmayan bir hesap döneminden sonra enflasyon
düzeltme
şartlarının yeniden oluşması halinde; enflasyon düzeltmesi
yapılan
en son dönemden başlamak üzere enflasyon
düzeltmesi
yapılır. Bu şekilde belirlenen geçmiş yıl karı vergiye tabi
tutulmaz, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmez.
Ancak,
matrahın tespitinde geçmiş yıl mali zararları mukayyet
değerleri
ile dikkate alınır.
Birikmiş
amortismanlar, ait oldukları kıymetin
bilanço tarihindeki değerinde düzeltme sonrasında
ortaya
çıkan artış oranı dikkate alınarak düzeltilir.
Bu işlemlerden
doğan pasif kalemlere ait fark hesapları
için (5) numaralı bendin beşinci paragraf
hükmü
uygulanır.
8.
Maliye Bakanlığı;
a)
Mükellef veya meslek grupları
ya da mükelleflerin aktif toplamları veya ciroları itibarıyla;
enflasyon düzeltmesinde toplulaştırılmış yöntemler
kullanılmasına izin vermeye, toplulaştırılmış yöntem
uygulanabilecek kalemleri belirlemeye,
b)
Mükellef veya meslek grupları
ya da mükelleflerin aktif toplamları veya ciroları itibarıyla
hangi tür mali tabloların; enflasyon düzeltmesine
tabi
tutulup tutulmayacağını ve geçici vergi
dönemlerinde
düzeltilip düzeltilmeyeceğini belirlemeye,
c)
(3) numaralı bentte yer almayan
kıymetler için düzeltmeye esas alınacak tarihi
belirlemeye,
d)
Ortalama ticari kredi faiz oranının
tespitine ilişkin usul ve esasları tespit etmeye,
e)
Bölgeler, sektörler, iş
grupları, iş nevileri veya parasal olmayan kıymetler itibarıyla
döviz, altın ve benzeri değerleri esas alarak
düzeltme
yaptırmaya ve günlük olarak belirlenen endeks veya
değerleri
kullandırmaya,
f)
Parasal ve parasal olmayan
kıymetleri belirlemeye,
g)
Net parasal pozisyon kar/zarar
hesabı yaptırmaya,
h)
Enflasyon düzeltmesine ilişkin
usul ve esasları belirlemeye,
Yetkilidir.
(31/07/2004 Tarihli
5228 Sayılı Kanunla İlave Olmuştur)
9. Münhasıran sürekli olarak işlenmiş; altın,
gümüş
alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler bu fıkranın
(1)
numaralı bendinde yer alan şartlara bakılmaksızın enflasyon
düzeltmesi yaparlar.
B)
Yeniden değerleme oranı, yeniden
değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dahil) bir
önceki
yılın aynı dönemine göre Devlet İstatistik
Enstitüsünün Toptan Eşya Fiyatları Genel
Endeksinde
meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye
Bakanlığınca Resmi Gazete ile ilan edilir.(*)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Madde No
Mükerrer Madde 315 Azalan Bakiyeler
Usuliyle Amortisman
Kapsam
(205 sayılı Kanunun
19'uncu maddesiyle eklenen madde)
Bilanço
esasına göre defter tutan
mükelleflerden dileyenler, amortismana tabi iktisadi
değerlerini,
azalan bakiyeler üzerinden amortisman usulü ile yok
edebilirler.
Bu usulün
tatbikinde;
1.
Her yil, üzerinden amortisman
hesaplanacak değer, evvelce ayrılmis olan amortismanlar toplamının
tenzili suretiyle tespit olunur.(5024 Sayılı Kanunun 4.maddesiyle
eklenen hüküm.
Yürürlük:01/01/2004) Enflasyon
düzeltmesi yapılan dönemlerde,
üzerinden
amortisman ayrılacak değer, amortismana tabi iktisadi kıymetin
düzeltilmiş değerinden daha evvel ayrılmış olan
amortismanların
toplamının taşınmış değerleri indirilmek suretiyle tespit edilir.
2.
(5024 sayılı Kanunun
3'üncü maddesiyle değişen bent.
Yürürlük:01/01/2004) Bu usulde uygulanacak
amortisman
oranı % 50'yi geçmemek üzere normal amortisman
oranının iki
katıdır.(***)
3.
Bu usulde amortisman süresi
normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır.
Bu sürenin
son yılına devreden bakiye değer, o yıl
tamamen yok edilir.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Madde
No Geçici Madde 25
Kapsam
(5024 sayılı
Kanunun 5'inci maddesiyle eklenen madde.
Yürürlük; 01.01.2004)
31.12.2003 tarihli
bilançoda yer alan parasal
olmayan kıymetler aşağıdaki hükümlere göre,
bu maddede
hüküm bulunmayan hallerde ise Vergi Usul Kanununun bu
Kanunla
değişik mükerrer 298 inci maddesinde yer alan
hükümlere
göre düzeltilir:
a)
Düzeltme işlemi, Türkiye
geneli için hesaplanan toptan eşya fiyatları genel endeksi
göz önünde bulundurularak Maliye
Bakanlığınca belirlenen
düzeltme katsayıları kullanılarak yapılır. Düzeltme
işlemi
1970 yılından itibaren uygulanır. Bu yıldan önce aktif ve
pasife
giren kalemler 1970 yılında girmiş kabul edilir.
b)
Maddi duran varlıklar maliyet
bedeli, mali duran varlıklar ise alış bedeli üzerinden
düzeltmeye tabi tutulur.
c)
Maddi duran varlıklar, mali duran
varlıklar ve özel tükenmeye tabi varlıklar ile
stokların
maliyet veya alış bedelleri içinde yer alan ve tevsik
edilebilen
reel olmayan finansman maliyeti, ilgili varlığın maliyet veya alış
bedelinden düşülür. Mükelleflerin
reel olmayan
finansman maliyetini tevsik edememeleri halinde:
1)
Son beş hesap dönemi
içinde aktife giren kıymetlerin maliyet bedeline dahil
edilen
finansman giderlerinin reel olmayan kısımları; toplam finansman
maliyetlerine, ilgili döneme ait TEFE artış oranının
dönem
ortalama ticari kredi faiz oranına bölünmesi
sonucunda
belirlenen oranlar uygulanmak suretiyle bulunan tutar, maliyet ve alış
bedelinden düşülür.
2)
Söz konusu beş hesap
döneminden önce aktife giren kıymetlerin maliyet
bedeline
dahil edilen finansman giderleri maliyet veya alış bedellerinden
düşülmez.
(31/07/2004 Tarihli
5228 Sayılı Kanunla İlave
Olmuştur)3) Reel olmayan finansman maliyetinin tevsik edilebilir olması
halinde de (1) numaralı alt bentte belirtilen yöntem
kullanılabilir. Amortisman süresi bitmemiş olan kıymetlere
ilişkin
maliyet veya alış bedelinden düşülen reel olmayan
finansman
maliyetinden amortisman ayrılmamış tutar, 2004 ve sonraki
dönemlerde, beş yılda ve eşit taksitte dönem
kazancının
tespitinde gider olarak dikkate alınır.
d)
Birikmiş amortismanlar, ait
oldukları kıymetin bilanço tarihindeki değerinde
düzeltme
sonrasında ortaya çıkan artış oranı dikkate alınarak
düzeltilir.
e)
Öz sermaye kalemlerinin
düzeltilmesinde, 1.1.2004 tarihinden önce ayrılan
yeniden
değerleme değer artış fonu gibi fonlar öz sermayeden
düşülür. Bu ve benzeri fonların sermayeye
ilavesi
nedeniyle oluşan sermaye artışları sermaye artışı olarak dikkate
alınmaz ve enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz.
f) 2003 yılı hesap
dönemine ait
beyannamede yer alan indirilemeyen geçmiş yıl mali zararları
ile
cari dönem mali zararları matrahın tespitinde mukayyet
değerleri
ile dikkate alınır.
g)
31.12.2003 tarihli bilançonun
düzeltilmiş aktif toplamından düzeltilmiş sermaye,
düzeltilmiş hisse senetleri ihraç primleri ve
düzeltilmiş hisse senedi iptal karları ile borç
toplamının
çıkarılması sonucu bulunan fark, geçmiş yıllar
kar/zararı
hesabında gösterilir. Bu şekilde tespit edilen
geçmiş yıl
karı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı ise zarar
olarak
kabul edilmez.
Pasif kalemlere ait
enflasyon fark hesapları, herhangi
bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden
çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı
dönemlerin
kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi
tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları
düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına
mahsup
edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye
ilave
edilebilir; bu işlemler kar dağıtımı sayılmaz.(*)
h)
Sermaye Piyasası Kurulu ve
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun yüksek
enflasyon
döneminde mali tabloların düzeltilmesine ilişkin
düzenlemelerine göre 31.12.2003 tarihli
bilançolarını
düzeltmek zorunda olan mükellefler, söz
konusu
bilançolarını bu madde uyarınca yeniden
düzeltmeyebilirler.Ancak bu şekilde düzeltme
yapanlar, bu
Kanuna göre ayrılabilecek tutardan fazla amortisman veya
karşılık
ayıramaz.(31/07/2004 Tarihli 5228 Sayılı Kanunla İlave Olmuştur)
ı)
Yıllara sari inşaat ve onarma
işlerine ait maliyet ve istihkak tutarları ile ilgili olarak 31.12.2003
tarihinde oluşan düzeltme farkları işin bitiminde kar/zarar
tutarının tespitinde dikkate alınmaz.
j)
2004 yılı hesap döneminden
itibaren ilk defa bilanço esasına geçen
mükellefler
bu maddede yer alan esaslara göre düzeltme yaparlar.
k)
Kendisine özel hesap
dönemi tayin edilen mükelleflerde; 31.12.2003 tarihli
bilanço, 2004 yılı içinde biten hesap
dönemi
sonundaki bilançoyu, 2003 yılı hesap dönemi, 2004
yılı
içerisinde biten hesap dönemini, 1.1.2004 tarihi
2004 yılı
içinde başlayan hesap döneminin başındaki tarihi
ifade eder.
l)
(31/07/2004 Tarihli 5228 Sayılı
Kanunla İlave Olmuştur) Bu madde uyarınca düzeltilen
kalemlerin
elden çıkarılması halinde, bunlara ilişkin enflasyon
düzeltme farkları maliyet bedeli addolunur. Şu kadar ki,
amortismana tabi olmayan kıymetlerin düzeltilmiş değerinin
altında
bir bedelle satılması halinde, düzeltilmiş değerle
düzeltme
öncesi değer arasındaki farka isabet eden zarar, gelir veya
kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınmaz.
|